T.C.
YARGITAY

5. Hukuk Dairesi
   Esas No: 2024/5926
   Karar No: 2025/2220
   Karar Tarihi: 20-02-2025
   KAMULAŞTIRMA BEDELİNİN TESPİTİ DAVASI – DAVANIN KABULÜNE KAMULAŞTIRMA BEDELİNİN TESPİTİ İLE BU BEDELDEN ACELE EL
   KOYMA BEDELİNİN MAHSUBU İLE OLUŞAN FARK BEDELİN DAVALILARA DERHÂL ÖDENMESİNE KARAR VERİLDİĞİ – HÜKMÜN ONANMASI
   ÖZET: İlk Derece Mahkemesinin kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu
   bedelden acele el koyma bedelinin mahsubu ile oluşan fark bedelin davalılara derhâl ödenmesine, dava
   konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile yol olarak terkinine karar verilmiştir.
   Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere,
   uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava
   şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun
   olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte
   görülmemiştir.
   (2942 S. K. m. 10, 11, 12) (6100 S. K. m. 369, 370, 371)
   Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun’la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun (2942 sayılı
   Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol
   olarak terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar
   verilmiştir.
   Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun
   kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı
   veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
   Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece
   Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
   Kararın davacı idare vekili ile davalılar … vd. vekili, davalı … vekili ve davalı … tarafından istinaf
   edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
   Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve
   diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar
   verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler
   incelenip gereği düşünüldü:
   I. DAVA
   Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul ili, …….. ilçesi, …… Mahallesi, 2150 parsel sayılı
   taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkinine karar
   verilmesini talep etmiştir.
   II. CEVAP
   
6. Davalılar … vd. vekili cevap dilekçesinde özetle; acele el koyma dosyasında belirlenen bedelin
   düşük olduğunu, dava tarihi itibarıyla değerinin tespit edilmesi gerektiğini ve dava konusu taşınmazın
   arsa vasfında olduğunu ileri sürmüştür.
7. Davalı … cevap dilekçesinde özetle; acele el koyma dosyasında belirlenen bedelin düşük olduğunu
   belirterek taşınmazın güncel piyasa değerinin belirlenmesini talep etmiştir.
8. Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; acele el koyma dosyasında belirlenen bedelin düşük
   olduğunu belirterek taşınmazın güncel piyasa değerinin belirlenmesini talep etmiştir.
   III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
   İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma
   bedelinin tespiti ile bu bedelden acele el koyma bedelinin mahsubu ile oluşan fark bedelin davalılara
   derhâl ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile yol olarak
   terkinine karar verilmiştir.
   IV. İSTİNAF
   A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
   İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili ile
   davalılardan … vd. vekili, davalı … vekili ve davalı … istinaf başvurusunda bulunmuştur.
   B. İstinaf Sebepleri
9. Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; kapitalizasyon faizinin hatalı alındığını, verim
   miktarları ile objektif değer artış oranı yüksek alınmak suretiyle belirlenen bedelin yüksek olduğunu,
   kamulaştırmadan arta kalan kısımda değer azalışı hesaplanmasının hatalı olduğunu ileri sürmüştür.
10. Davalılar … vd. vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaza arsa olarak değer biçilmesi
    gerektiğini, münavebe ürünlerinin doğru seçilmediğini ve belirlenen bedelin düşük olduğunu ileri
    sürmüştür.
11. Davalı … istinaf dilekçesinde özetle; belirlenen bedelin düşük olduğunu, bilirkişi raporunun hatalı
    olduğunu ileri sürmüştür.
12. Davalı … vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaza arsa olarak değer biçilmesi
    gerektiğini, objektif değer artış oranı hatalı alınarak düşük bedel belirlendiğini, arta kalan kısımda
    belirlenen değer azalışı oranının düşük olduğunu ileri sürmüştür.
    C. Gerekçe ve Sonuç
    Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arazi niteliğindeki taşınmaza
    olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net geliri esas alınarak değer biçilmesinin 2942 sayılı
    Kanun’un değerlendirmeye ilişkin hükümlerine aykırılık teşkil etmediği, dava konusu taşınmazın keşif
    tutanağı ve bilirkişi raporu ile tespit edilen nitelikleri dikkate alındığında taşınmazın kuru arazi olarak
    kabulünün yerinde bulunduğu, hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda dava konusu taşınmazın
    niteliği ve konumuna göre belirlenen %4 kapitalizasyon faiz oranı ve belirlenen kamulaştırma
    bedelinin adil ve hakkaniyete uygun, değerlendirmeye alınan münavebe ürünlerinin de resmi verilerle
    uyumlu bulunduğu gerekçesiyle davacı idare ve bir kısım davalıların istinaf başvurularının esastan
    reddine karar verilmiştir.
    V. TEMYİZ
    Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı Sayfa 2 /3
    A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
    Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz
    isteminde bulunmuştur.
    B. Temyiz Sebepleri
    Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar
    ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
    C. Gerekçe
13. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
    Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazlara kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
14. İlgili Hukuk
15. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci
    fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
16. 2942 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 ve 12 nci maddeleri.
17. Değerlendirme
18. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi
    ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
19. Arazi niteliğindeki dava konusu taşınmaza 2942 sayılı Kanun’un 11 inci maddesinin birinci
    fıkrasının (f) bendi uyarınca net geliri esas alınarak değer biçilmesi yerindedir.
20. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere,
    uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava
    şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun
    olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte
    görülmemiştir.
    VI. KARAR
    Açıklanan sebeplerle;
    Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun
    Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca
    ONANMASINA,
    Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına,
    Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
    20.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi